Сот саласындағы жаңашылдықтар

Жаңа технологиялардың енгізілуі сот саласына айтарлықтай өзгеріс
келтірді. Әлі күнге дейін елімізде сот жүйесін цифрландыру бойынша сот
жүйесінде көптеген жұмыстар жүзеге асырылып жатыр. «Цифрлық
Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының мазмұнымен үйлесе отырып,
жүзеге асқан сот саласындағы жаңашылдықтар уақыт сұранысына сай тағы
да жаңғырып, заман ағымына сай бейімделуде. Нәтижесінде халық көңілінен
шығатын, халықтың сотқа деген сенімін арттыратын жүйе қалыптасуда.
Бүгінгі күні сот жүйесінде ақпараттық технологияларды белсенді түрде
қолданудың нәтижесінде халық қағазбастылық пен кезекке тұру мәселесінен
арылды. Қазір азаматтар үйде отырып-ақ қалаған қызметіне қол жеткізуде.
Елімізде алғашқылардың бірі болып сандық технологияға өткен сот жүйесі
бүгінгі күні ыңғайлылығымен, тиімділігімен, халықтың уақытын
үнемдеуімен жұртшылықтың көңілінен шығып отырғаны белгілі.
Сот жүйесіндегі негізгі жобаның бірі – «Smart сот». Бұл жоба халыққа
түсінікті әрі қолайлы, қарапайым, қауіпсіз электрондық қызмет жасауды
көздейді. Жалпы сандық жүйенің арқасында соттардың замануи түрлері мен
озық цифрлық технологияларды енгізу, артық уақыт пен қаржы
шығындарына алып келетін сот процедураларын қысқарту мәселесі өз
шешімін табуда.
Сандық технологияның арқасында қол жеткізген тағы бір жетістік
бүгінгі күнгі сот залдарында орнатылған бейнебайланыс жүйесі арқылы сот
төрелігін қашықтықтан жүргізу болып отыр. Қазіргі таңда көптеген сот
отырыстарын қашықтан өткізу арқылы тараптарды алыстан тыңдау,
куәгерлерден жауап алу мүмкін болып отыр. Бұрын мұндай жағдайда
куәгердің немесе тараптардың бірінің сотқа келуі, алыс аймақта болса сот
процесі өткізілуі көп қиындықтар туындататын. Қазір сотқа шақыртуды СМС
арқылы жіберіп, сот процесі кезінде алыстан онлайн қатыса алуы сандық
технологияның тағы бір артықшылығы деп айтуға болады. Соттарға
қолжетімділікті қамтамасыз етуде «Сот кабинеті» сервисін ерекше атап
кеткен жөн. Қазір халық электрондық цифрлық қолтаңбасымен сотқа талап
арыздар мен өтініштерін, шағымдарын электронды түрде жолдап, өз ісінің
статусын онлайн арқылы бақылап отыруға мүмкіндігі бар. Жыл өткен сайын
онлайн қызметке жүгінетіндер санының артып отырғанын байқауға болады.
Құралай Назарқұлова, Жамбыл облысының қылмыстық істер
жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының кеңсе меңгерушісі