Тұрар Рысқұловтың қайраткерлік тұлғасы мен қазақ тарихындағы айшықты орны бүгінгі күні жиі айтылып, дәріптеліп ақ жүр. Оның отаны үшін жасаған абыройлы істері, қиын-қыстау аштық кезеңдегі батыл әрекеттері өткен күннің парақтарында сайрап жатыр. Алайда, ардақты азаматтың, мемлекет қайраткерінің табанының ізі қалған жерлерде бейберекетсіздіктің орын алып жатқанын көзіміз көріп, қынжылып жүрміз.
Нақтылайтын болсақ…
Меркі ауданындағы Сарымолдаев ауылына екі жыл қатарынан ат басын бұрдық. Екі жылда да Савва орта мектебінің дәл алдында орналасқан Тұрар Рысқұлов 1907-1910 жылдары білім алған мектеп-интернат ғимаратына бас сұққан болатынбыз. Екі ретте де көңілімізді зіл басты. Алғашында «жөнделер, жергілікті билік қарап жатпайды ғой» деген оймен іштен тынған едік. Бұл жолы жағдайдың оңалмағанын, ғимараттың алқам-салқам күйін көріп қынжылдық.
Сүйегі мықты, қабырғалары қатты, қыш кірпіштен көтерілген мектеп ғасырдан астам уақыт өзінің о бастағы қалпын жоғалтпаған. Алайда терезелері сынық, дуалдары мен шатырынан су тамып тұр. Босағасын ауылдың бұралқы иттері күзетіп жүр. Ішіне ене бергенімізде ғимаратты бүйірінде орналасқан мектеп өз игілі үшін пайдаланғаны байқалды. Бөлмелердің есігінде құлып, едендерін шаң басқан, сыздың иісі шығады. Әр бұрыштағы ескі-құсқы заттар мектептің қоймаға айналып бара жатқанын көрсетеді. Тұрар Рысқұлов білім алған орыс-түземдік мектеп интернаты екенінен ілінген жалғыз тақтайша ғана белгі беріп тұр. Ғимаратқа жауапты қай мекеме екенін біле алмадық. Мектеп мұғалімдері келешекте жөндеу жұмыстары жүргізілетінін ғана айтып алдандырды.
Ғасырмен бірге тыныстап тұрған ғимараттың тұсындағы мектеп былтырғы жылы ғана күрделі жөндеуден өткен. Бізді алақандай ғана ескі интернатты сол мектеппен бірге жөндемегені алаңдатты. Тіпті көп қаражатты да қажет етпес еді. Жанынан күн сайын өтетін оқушылар үшін бұл тарихи орынның тағылымы мол. Мәдениет министрлігі көтеріліп отырған осы мәселеге құлақ түріп, тез арада ғимаратты музейге айналдырса деген ұсынысымыз бар. Көптің де, өңір жастарының да тілегі осы.
TURANINFO.KZ
