Жиын барысында әкімшілік әділет бағыты бойынша әкімшілік істер жөніндегі сот алқасының төрағасы Динара Нұрлыбаева алты айдағы жұмысы жөнінде баяндады.
Баяндамашының есебі бойынша әкімшілік әділеттің аясында 2023 жылдың 6 айында 712 әкімшілік іс түсіп, 526 іс қаралған. Әкімшілік сотқа 617 талап қою түскен. Өткен жылдың есептік кезеңімен салыстырғанда талаптардың саны 143-ке өскені байқалады.
- — Жер даулары-166 (23,3%);
- — сот орындаушыларының әрекеттеріне шағымдар-162 (22,7%);
- — салық даулары-35 (4,9%);
- — Мемлекеттік сатып алу саласындағы даулар-31 (4,3%);
- — тұрғын үй даулары-30 (4,2%);
- — Денсаулық сақтау саласында-28 (3,9%);
- — мемлекеттікқызметтерсаласындағы даулар-25 (3,5%);
- — жария-құқықтыққатынастарғабайланыстыөзге де даулар-128 (17,9%).
Шешім шығарумен 180 әкімшілік іс қаралды, оның 100-і талап қоюшылардың (азаматтар мен бизнес субъектілерінің) пайдасына, ал 80-і бас тартылды. Оның ішінде СМАС – 158 іс, аудандық соттар – 22 шешім шығарумен қаралды. Істің 53 бітімгершілікпен аяқталды, оның ішінде: талапарызды қайтарыпалуға байланысты (сот отырысы барысында) — 16, медиация тәртібімен — 33, татуласу туралы келісім жасасумен — 4. Соттың белсенді рөлімен151 талап арыз (АПК-ның 138-бабы 2-бөлігінің 6) тармақшасы бойынша) кері қайтарып алуға байланысты қайтарылды.
Есепті кезеңде апелляциялық тәртіппен 165 (31,5%) іс шағым келтірілген. 11 шешімнің күші жойылған. 52 шешім өзгеріссіз қалған.
Динара Нұрлыбаеварның сөзінше соттар шенеуніктерді тәртіпке келтіруге, оларды адамдардың өтініштеріне мұқият болуға мүмкіндік беретін ӘРПК-ға енгізілген тұтқаларды белсенді қолданады. Шенеуніктердің қателіктері олардың басшысына немесе бағыну тәртібімен жоғары тұрған орган назарына жеткізіледі. Соттармен істерді қарау нәтижелері бойынша әкімшілік орган мен лауазымды тұлғалар атына 40 жеке ұйғарым шығарды, оның ішінде:
- жеке сот орындаушыларына қатысты -14;
- жер даулары бойынша-12;
- тұрғын үй даулары бойынша-4;
- мемлекеттік сатып алу саласындағы даулар бойынша-4;
- денсаулық сақтау саласында-3;
- салық даулары бойынша -2;
- сайлау бойынша-1.
- 2022 жылы 27 жеке анықтама шығарылды.
«ӘРПК нормаларында сот талаптарын орындамағаны немесе уақтылы орындамағаны үшін; дәлелді себептерсіз сотқа келмегені, сот отырысын созбалаңға салу, тараптардың іс жүргізу міндеттерін орындамағаны, сот шешімдерін немесе татуласу туралы келісімді бекіту туралы ұйғарымдарынорындамағаны үшін жауапкершілік көзделген.
2023 жылдың 1-жартыжылдығында барлығы 1 345 500 теңгеге 11 ақшалай өндіріп алу қолданылды, оның ішінде 759 000 теңге сомасына 8 сот актісі орындалды»,- деді баяндамашы.
Ақшалай өндіріп алулар кімге қатысты қолданылды?
— жеке сот орындаушыларының жауапкерлері-4 (ЖСО Т.Өскенбаев, А.Ережепов, С.Қазбеков; Н.Кылышбеков);
— Сарысу ауданының Игілік ауылдық округінің әкімі; Меркі ауданының әкімі; Тараз қаласының әкімі-3;
— мемлекеттік органдар: «Жамбыл облысы әкімдігінің ауыл шаруашылығы басқармасы» КММ– 2; «Жамбыл облысы бойынша ҚАЖД», «Тараз қаласы әкімдігінің тұрғын үй коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» — 4. Барлық ақшалай өндіріп алулар орындалған. Апелляциялық сот алқасымен жеке сот орындаушысына қатысты 69 000 теңге сомасына бір ақшалай өндіріп алу салынған.
Есепті кезеңде әкімшілік істер жөніндегі сот алқасы мен МАӘС судьялары ұйымдастыратын дөңгелек үстелдерде мемлекеттік және әкімшілік органдар арасында ӘРПК нормаларын түсіндіру бойынша жұмыс жүргізуді жалғастыруда.
«Тұрақты негізде мемлекеттік және әкімшілік органдарға әкімшілік істерді қараудың сот тәжірибесі, барлық дәрежедегі шенеуніктер жіберетін қателіктер туралы хабарланады. Ақпараттық және түсіндіру сипатындағы осындай жұмыстархалықпен бұқаралық ақпарат құралдары, әлеуметтік желілер, теледидарлар арқылы жүргізіледі»,- деп қорытындылады Динара Нұрлыбаева.