Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Жамбыл облысы әкімдігі жанындағы кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның жауапты хатшысы Бахыт Саухынбекқызы хабарлады.
Оның айтуынша, 2016 жылы құқық қорғау органдарына түрлі бұзушылықтар үшін 9098 кәмелетке толмағандар жеткізілді. Есепке 1390 жасөспірімдер, 786 жайсыз отбасылар қойылды. Арнайы мектепке 41 кәмелетке толмаған орналастырылды, 62 ата-ана, заңды өкіл ата-аналық құқығынан айырылды.
«Жайсыз отбасы» деген не? Осы терминді қолданылып жүрген заңнама бойынша әлі бұрын түсінігімен реттеленеді: ол тек қана — ата-аналармен алкогольдік пен есірткі заттар пайдалану, аморальдық өмір сүру, отбасында төбелес пен айқайшу шығарып көршілерінен арыз-шағымдар түсу деректері. Ал ата-аналармен қамқоршылар (немесе өгей әкелер мен өгей шешелер) және балалар арасында қарым-қатынасы, жыныстық өмірі бойынша қандай тәрбие немесе өз жағынан қандай мысал беретіні қарастырылмаған.
Осы себептен және өткен жылғы орын алған оқиғаларға байланысты Жамбыл облысы ІІД Жергілікті полиция қызметінің басшылығымен Тараз қалалық ішкі істер басқармасы және барлық қалалық, аудандық ішкі істер бөлімдеріне нұсқау жолданды. Аталған нұсқауда, осы орын алған кәмелетке толмаған және жаңа туылған нәрестелерге қатысты жасалған қылмыс оқиғалармен барлық аудандарында жеке құрамды таныстыру және жастар арасында ерте жыныстық өмірге және ерте жүктілігі ұшыраған жасөспірімдердің қылмыс оқиғалары бойынша алдын алу іс шаралар қабылдаулары жайлы көрсетілген. Оның ішінде:
— өз заңды ата-аналармен немесе қамқоршылармен тұрмайтын балаларды өз отбастарына қайтару (себебі — кейбір балалар туыстарымен немесе таныстардың үйлерінде турып, дұрыс тәрбие алмайды және олардың мінез-құлқына дұрыс бақылау жоқ),
— өгей әкелермен және өгей шешелермен тұратын немесе азаматтық неке қияда тұрған тұлғалардың тәрбиесінде болған балаларға ерекше назар аудару. Олардын тізімін дайындалып жеке алдын алу жұмыстарын жүргізу.
— білім беру және денсаулық сақтау органдарын оқушылардың ерте жыныстық өмірі және ерте жүктілігі бойынша міндетті түрде ішкі істер органдарына хабарлау және осындай деректерді анықтау мақсатында жоғары сынып оқушылар арасында медициналық қарауды өткізіліп, алдын алу сұхбаттар мен лекцияларды өткізу.
Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың ерте профилактикасы мақсатында, сондай-ақ жасөспірімдік қылмыстар жағдайына мекенжайлық ықпалдасу мақсатында, республикада «Жасөспірім», «Түлектер кеші», «Жасөспірім» жедел-профилактикалық іс-шаралар және «Балалар түнгі уақытта», «Жасөспірім-Заң-Қауіпсіздік», «Еңбекпен қамту», «Мен және менің полицейім» акциялары жүргізіледі, — деп мәлімдеме жасаған спикер, брифинг соңында БАҚ өкілдерінің сауалдарына да жауап берді.