Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: іс-қимыл кезеңі» Жолдауында: «Цифрландыру – сәнге айналған үрдіске ілесу емес, ұлттың бәсекеге қабілеттілігін арттырудың негізгі құралы. Ең алдымен, цифрлы теңсіздікті жойып, барлық азаматты интернетпен және сапалы байланыспен барынша қамтамасыз ету керек. Бүгінде бұл жолдар мен электр қуаты сияқты негізгі қажеттілікке айналып отыр. Мұның бәрін толықтай цифрландыру керек. Адамдар емес, мәліметтер «зыр жүгіруге» тиіс», деп Үкімет пен жергілікті атқарушы органға нақты міндеттер жүктеді.
Ал облыс әкімдігінде өткен жиынның бірінде аймақ басшысы Бердібек Машбекұлы цифрландыру саласында атқарылып жатқан жұмыстарға көңілі толмайтынын айтып: «Ел Президенті нақты міндеттерді айқындап берді. Үкімет оларды орындауға бағытталған шараларды белгілеуде. Бірақ стратегиялық мақсаттарға жету жолында кідіріс байқалуда. Цифрландыруды жүзеге асыруда біздің облыс республика бойынша артта қалғандардың қатарынан көрініп отыр. Біз бұл туралы жыл басынан бері айтып келеміз, бірақ нәтиже көрінбейді. Әлі де сол қалпында. Мұның бәрі жауапты тұлғалар тарапынан тиісті бақылау мен талаптың жоқтығының салдары»,-деп сала мамандарының жұмысын сын тезіне алды. Аймақ басшысы айтса-айтқандай, бірнеше жылдан бері цифрландыру саласын дамытуға жаңа серпін беру мақсатында қарқынды жұмыстар жүргізілгенімен өңірде әлі де шешімін таппаған мәселе көп. Сан мәрте олқылықтарды жою үшін тиісті мамандарға нақты тапсырмалар берілгенімен түйткілдердің түйіні толықтай тарқатылмағандықтан сандық технологияларды нарықтық стандарттарға сәйкес дамыту мақсатында облыста арнайы мемлекеттік орган – цифрлық технологияларды дамыту басқармасы құрылды. Жаңа басқарманың алғашқы басшысы болып ағымдағы жылдың сәуір айында Архат Байқазақов тағайындалған. Әрине белгілі бір нәтижеге қол жеткізіп, кемшіліктерді жою үшін үш ай аз уақыт болуы мүмкін. Дегенмен басқарма басшысы Архат Қайратұлымен әңгімелесуден кейін аз уақытта сүйсінтерлік жұмыстардың атқарылғанына көзіміз анық жетті. Ендеше цифрлық технологияларды дамыту басқармасының сәуірден бері атқарған жұмысын саралайық.
«Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде «ҚҚТ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі өткен жылдың шілде айынан бастап Тараз қаласындағы қоғамдық көліктерге «TULPARCARD» электрондық билеттендіру жүйесі енгізді. Архат Қайратұлының айтуынша, қазіргі таңда жолаушылардың 97 пайызы арнайы карта арқылы төлем жасайды. Одан бөлек қолданыстағы «Taraz bus» қосымшасын «TULPARCARD»-пен біріктіру жұмыстары жүргізілген. Яғни енді тұрғындар «TULPARCARD» арқылы да қай автобустың қай жерде келе жатқанын бақылап отыра алады. Сондай-ақ «ҚҚТ» серіктестігі ағымдағы жылдың 15 сәуірінен бастап «Ақылды аялдама» жобасы аясында пилоттық режимде жарықдиодты ақпараттық таблоларды орнатуды жүзеге асырған. Қазіргі таңда ақпараттық таблолар қала орталығындағы үш аялдамаға орнатылған. Егер тұрғындар тарапынан оң баға алып жатса алдағы уақытта таблолардың санын арттырып, қыркүйек айына дейін тағы он табло қойылады. Бірнеше ай бұрын Татарстанның Қазан қаласында болған қайғылы оқиғадан кейін Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін бірқатар тапсырмалар берді. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша елімізде алғашқылардың бірі болып Тараз қаласында қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жоба іске қосылды. Жаңа жоба ата-ана үшін де, оқушы үшін де тиімді болмақ.
– Оқушының қоғамдық көлікпен жүруге арналған арнайы «TULPARCARD» картасына бірнеше жүйе біріктірілген. Мәселен бала үйден шығып, автобусқа мініп, картасын арнайы валидаторға басқаннан кейін бірден анасына немесе әкесіне автобусқа мінгендігі туралы хабарлама келіп түседі. Сондай-ақ мінген көліктің нөмірі көрсетіледі. Бала мектепке келгеннен кейін арнайы орнатылған турникеттерде «TULPARCARD» компаниясымен интеграция жасалған. Яғни деректер базасы біріктірілген. Ал мектеп ғимаратының кіреберісіндегі турникет арқылы оқушы бетінің биометриялық параметрімен және картамен де кіре алады. Оқушы мектепке кіргенде және шыққан да ата-анасына хабарлама жіберіледі. Одан кейін «TULPARCARD» мен «Balapey» компаниялары біріктіріліп, мектеп асханалары арнайы жүйемен жабдықталатын болады. Жүйе арқылы бала өзіне керекті тамақ мәзірін таңдап, «TULPARCARD» картасы арқылы төлейді. Баланың қандай тамақ несемесе сусын алғанын, қанша шығын жұмсағанын ата-анасы бақылай алады. Қазіргі таңда облыс орталығындағы білім ошақтарының көбінде турникет қойылған. Бірақ талапқа сай емес. Мәселен 1000 оқушы оқитын мектепте бір ғана турникет болғандықтан оқушылардың емін-еркін кіріп-шығуына айтарлықтай кедергісін тигізеді. Негізі бір мектепте кем дегенде 4 турникет болуы керек.
Оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытында қолға алынған жұмыстар бірінші қыркүйекке дейін пилоттық режимде Тараз қаласындағы он мектепте іске қосылады, – дейді Архат Байқазақов.
Басқарма басшысының сөзіне сүйенсек, облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес Тараз қаласындағы барлық мектептің бейнебақылау камералары бірінші қыркүйекке дейін жедел басқару орталығына (ЦОУ) қосылатын болады. Осылайша басқарма оқушылардың қауіпсіздігіне қауіп тудырып тұрған мәселелерді шешуге барынша басымдық беріп, жүйелі жұмыстар жүргізуде.
Материал Жамбыл облысы әкімдігінің ішкі саясат басқармасының тапсырысы бойынша дайындалды