Облыс әкімдігі дін істері басқармасының бас маманы Самғат Мұтанов атап өткендей, семинардың мақсаты – мамандарды даярлау және олардың біліктілігін арттыру. Семинарға келген тыңдаушыларды ұйымдастырушылар үш мақсатты топқа бөлді. Біріншісі – аудан, қала әкімдерінің орынбасарлары, басқармалар мен ішкі саясат бөлімдерінің мамандары және БАҚ өкілдері, екіншісі – құқық қорғау органдарының, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің қызметкерлері, ал үшіншісі – дін ғұламалары мен дін қызметкерлері.
Оқу процесіне 165 адам қатысты. Оларға республикалық ақпараттық-түсіндіру тобының мүшесі Данияр Мейірбеков дәріс оқыды. Ол өзінің «Діни гомилетика» баяндамасында гомилитиканың уағыздау өнері екенін атап өтті. Аталмыш Термин уағыздарды талдау, дайындау, жазу және көпшілікке жеткізуді қамтиды. Баяндамашы радикалдардың өз уағыздарында қолданатын әдіс-тәсілдері мен дискурстарына да тоқталды.
Одан кейін О.Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан педагогикалық университетінің «Дүние жүзі тарихы және дінтану» кафедрасының аға оқытушысы Мәди Беспаев діни ілімнің құқықтық аспектілері мен еліміздегі діни сенім бостандығының ахуалына тоқталды.
«Қазақстан – көпұлтты және көпконфессиялы, дін бостандығы және барлық діндердің заң алдындағы теңдігі қағидасы үстемдік ететін зайырлы мемлекет», — деп атап өтті дәріскер.
Түркістан облысы Дін істері басқармасының «Дін мәселелерін зерттеу орталығының» директоры Медет Халықов «Дін саласындағы мемлекеттік саясат және оны жүзеге асыру аспектілері» тақырыбында баяндама жасады.
«Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университетінің оқытушысы, PhD доктор, республикалық ақпараттық-түсіндіру тобының мүшесі Бауыржан Ботақараев «Қазақ даласында дәстүрлі исламның қалыптасуы» тақырыбында дәріс оқыды.
— Ислам дінінің Ұлы Дала территориясын мекендеген халықтар арасында таралуы біздің дәуіріміздің 7-8 ғасырларында мұнда миссионер ретінде алғашқы самани арабтары пайда болған кезде басталды. Жергілікті халық арасында исламдану процесі бейбіт түрде жүріп, қысым мен зорлық-зомбылыққа әкелмеді. Исламды әртүрлі таптар мен ұлт өкілдері өз еркімен қабылдады. Әдеби ескерткіштер, эпостар мен тарихи құжаттарда ислам дініне қарсы дұшпандық көріністер тіркелмеген. Бүгінгі таңда араб уағыздаушылардың іс-әрекеті адамдарды нандыру және жақсы үлгі арқылы имандылыққа бұруға үлгі бола алады. Ислам мұраттары игі істер арқылы бекітілді. Ислам құндылықтарының орнығуы халықтарды әлемдік діндердің бірінің гуманистік дәстүрлерімен таныстыруда үлкен рөл атқарды», — деп атап өтті дәріскер.
Өз кезегінде М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің аға оқытушысы, педагогика-психология ғылымдарының магистрі Еркебұлан Дүйсенбеков «Заманауи психологиялық тәжірибедегі дін» тақырыбында сабақ өткізді. Атап айтқанда, ғылым мен техниканың заманауи жетістіктерін діни саладағы үгіт-насихатпен қарсы үгітте пайдалану нұсқалары талқыланды.
Ал SMM маркетолог, блогер Мадина Күзембай «Әлеуметтік желі алгоритмдерін меңгеру және тиімді түсіндіру жұмыстарын жүргізу» тақырыбында сабақ өткізді.
Сондай-ақ мақсатты топтарға өз сессияларында жалпы ақпарат ұсынылды.
Қазақстанда 18 конфессияның өкілі болып табылатын 3977 діни бірлестік тіркелген. Атап айтқанда, 2835 бірлестік ислам дінін, 347 православие, 93 католик дінін ұстанады. Сонымен қатар, 586 протестанттық бірлестіктер, 61 Иегова куәгерлері, 24 жаңа апостолдық шіркеулер, 13 Кришна санасы қоғамдары, жеті еврей, алты бахаи, екі буддист, екі Иса Мәсіхтің Соңғы Замандағы Әулиелер шіркеуі (мормондар) және бір Мунит ұйымы тіркелді.
Елімізде 3776 ғибадат орны бар: 2834 мешіт, 304 православие шіркеуі, 117 католик шіркеуі, 424 протестанттық ғибадат үйі, 57 Иегова куәгерлерінің ғибадат үйі, 24 ғибадат үйі, Жаңа Апостогиялық шіркеудің алты үйі. Бахай намазы, Кришна санасы қоғамының бес ғибадат үйі, екі будда храмы, бір Мунит храмы.
486 миссионер тіркелген, оның ішінде 416 шетелдік және 70 Қазақстан Республикасының азаматтары. Олардың ішінде 272 католиктер, 43 православиелік, 59 Пятидесятнический шіркеуінің өкілдері, 17 — жаңа апостолдық шіркеу, 40 -Кришна санасы қоғамдастықтары, 22 – Пресвитериандық шіркеу, бес баптист, төрт жетінші күн адвентисі, әрқайсысы екі иудаизм, буддистер мен лютерандар, төрт Иегова куәгері және 15 мормон.
Өткен жылдың төртінші қорытындысы бойынша діни қызмет саласында 53 әкімшілік құқық бұзушылық фактісі анықталған. Құқық қорғау органдары мен облыстық дін істері басқармаларын қоса алғанда, ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 453, 489-баптары бойынша 29 факті анықталды.
Уәкілетті мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметі негізінен әкімшілік шараларды барынша азайта отырып, профилактикалық және тәрбиелік жұмыстарға бағытталған. Соңғысы тек айқын бұзушылықтар болған жағдайда ғана қолданылады.
Өңірлерде діни мәселелер бойынша 229 аймақтық ақпараттық-түсіндіру тобы жұмыс істейді. Олардың қызметі жастар, діндарлар, жұмыссыздар, сотталғандар және олардың отбасы мүшелері, жеке кәсіпорындардың қызметкерлері, сауда, қызмет көрсету және басқа да салалардағы халықтың санаттарына бағытталған.
Дінтану емтиханына келетін болсақ, 2023 жылдың төртінші тоқсанында 920 материал зерделенді. Талдау нәтижелері бойынша 598 оң қорытынды және 158 теріс қорытынды берілді. Сонымен бірге, 164-і діни мазмұндағы материалдар ретінде анықталған. 291 интернет-ресурстың мазмұнына талдау жасалып, заңсыз материалдары бар 128 сілтеме анықталды.
Қазақстанда 14 діни оқу орны бар, онда 4395 студент білім алуда. Бұл ислами бағыттағы 12 оқу орны: Египет Нұр-Мүбарак университеті, тоғыз медресе колледжі, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасына қарасты Имамдардың біліктілігін арттыру институты, сол басқармаға қарасты Хусамуддин ас-Сығанақи атындағы Ислам институты. Бұдан басқа, Алматы православиелік теологиялық семинариясы мен «Мәрия анасы шіркеуі» епархиялық жоғары теологиялық семинариясы бар.
Көріп отырғанымыздай, діни бірлестіктер айтарлықтай табысты дамып келеді. Мұндай жағдайларда мемлекеттік органдардан теологияны дамыту мен барлық конфессияларға төзімділікті тәрбиелеу, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету арасындағы оңтайлы теңгерімді сақтау талап етіледі.
Осындай маңызды әрі мазмұнды ақпарттар ұсынылып, талқыланған екі күндік семинарға қатысушылар тәжірибеде қолдану үшін пайдалы көптеген қызықты және ғибратты мағлұматтарға қанығып қайтты.