Жамбыл облысы 2023-2027 жылдарға арналған онкологиялық аурулармен күрес жөніндегі кешенді жоспарды іске асыруға белсенді қатысуда, оның ішінде қатерлі ісіктердің алдын алу және ерте анықтау шаралары жүргізілуде. Осыған байланысты өңірде «Тік ішек пен тоқ ішек қатерлі ісігі туралы ақпараттандыру айлығы» және 4 наурызда атап өтілетін Дүниежүзілік адам папиллома вирусымен (АПВ) күрес күніне арналған іс-шаралар өтуде.
«Тік ішек пен тоқ ішек қатерлі ісігі туралы ақпараттандыру айлығының» басты мақсаты – аталған қатерлі ісіктің алдын алу және ерте анықтау, халықтың тұрақты медициналық тексерулер мен скринингтік зерттеулердің маңыздылығы туралы хабардарлығын арттыру.
2024 жылы облыста қатерлі ісік диагнозымен 9303 науқас тіркелген, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 563 адамға көп. 2024 жылғы сырқаттанушылық көрсеткіші 100 мың тұрғынға шаққанда 135,0-ді құрады. Науқастар санының аздап өсуіне қарамастан, өңірде ауруды ерте кезеңде анықтау көрсеткіші артып келеді.
Басты басымдық – қатерлі ісіктерді ерте кезеңде анықтау, бұл емдеудің тиімділігін едәуір арттырады. 2024 жылы 0-I сатыдағы қатерлі ісік 26,7% жағдайда анықталды, бұл 2023 жылғы көрсеткіштен (25,0%) жоғары.
Ауру құрылымында бірінші орында сүт безі қатерлі ісігі (12,5%), одан кейін өкпе қатерлі ісігі (10,2%), асқазан қатерлі ісігі (7,9%), жатыр мойны қатерлі ісігі (5,8%) тұр. Тік ішек пен тоқ ішек қатерлі ісігі төртінші және бесінші орындарға ие болып, 100 мың тұрғынға шаққанда сырқаттанушылық деңгейі 11,2-ні құрады.
2024 жылы тік ішек пен тоқ ішек қатерлі ісігіне арналған скринингтік зерттеуден 58 796 адам өтті, бұл мақсатты топтың 100%-ын қамтиды. Нәтижесінде, 17 қатерлі ісік жағдайы анықталды, олардың 41,1%-ы I сатыда, 52,9%-ы II сатыда, ал 5,8%-ы III сатыда анықталды.
50-70 жас аралығындағы ерлер мен әйелдер әр екі жыл сайын жасырын қанға нәжіс талдауын тапсыруы тиіс. Сондай-ақ, ауруды уақытында анықтау үшін емханалардағы қаралу кабинеттеріне бару маңызды.
Жамбыл облысында жатыр мойны қатерлі ісігіне қарсы скрининг те белсенді жүргізіліп, ауруды ерте кезеңде анықтауға ықпал етуде. 2024 жылы жатыр мойны қатерлі ісігі диагнозымен 663 әйел есепте тұр.
Өңірде 2024 жылдың күзде 11 жастағы қыздарға АПВ-ға қарсы вакцинация басталды. Бұл жатыр мойны қатерлі ісігінің алдын алудағы маңызды қадам болып табылады. Вакцинация әлемнің 107 елінде, оның ішінде Өзбекстан мен Қырғызстанда да сәтті жүргізілуде.
2025 жылғы 29 наурызда сағат 9:00-ден 13:00-ге дейін облыстық көпбейінді онкология және хирургия орталығында (14-ықшамауданы «Әулиеата», №8 үй) тік ішек пен тоқ ішек қатерлі ісігін және жатыр мойны қатерлі ісігін ерте диагностикалауға арналған Ашық есік күні өтеді. Тексерулер тегін жүргізіледі, өзімен бірге жеке куәлік алып келу қажет.
Әрбір адам онкологиялық аурулармен күресте уақытында дәрігерге қаралу аса маңызды екенін есте ұстауы тиіс. Емханаларда тұрақты тексеруден өтіп, аурудың алғашқы белгілері байқалған жағдайда дереу медициналық көмекке жүгіну қажет. Егер шаршағыштық, әлсіздік, ішектің қалыпты жұмысында өзгерістер, іш қату, нәжісте қан байқалса, дене салмағының төмендеуі немесе іштің ауыруы орын алса, шұғыл түрде дәрігерге қаралу қажет.
Жамбыл облысы ӨКҚ